Het gaat niet goed met de onderwaternatuur van de Waddenzee en het IJsselmeer. Heel veel vissoorten zijn verdwenen of sterk in aantal afgenomen. Het totale gewicht aan vis is de afgelopen decennia sterk verminderd. Het onderwaterleven wordt nu gedomineerd door garnalen, krabben en zeesterren. Zonder vissen missen we een belangrijke bouwsteen in het voedselweb. Vogels, zeehonden en grote roofvissen zijn van de vissen afhankelijk. Veel vissen in verschillende soorten, maten en leeftijden zorgen voor een robuuste Waddenzee die tegen een stootje kan.
Wist je dat veel vissoorten tientallen tot zelfs wel honderden kilometers moeten afleggen om hun levenscyclus te voltooien? Sommige vissen trekken heen en weer in een riviersysteem, anderen tussen zoet en zout water, er zijn zelfs vissen die hele oceanen over steken. Tijdens hun trektochten komen zij langs allerlei barrières en hindernissen. De Afsluitdijk vormt al bijna negentig jaar zo’n hindernis. Miljoenen vissen liggen in de Waddenzee te wachten voor de spuisluizen. Ze ruiken het zoete water en willen naar binnen trekken, maar de stroming is nu meestal nog te sterk om tegenop te zwemmen en de overgang tussen zoet en zout water te abrupt.
In Europees verband zijn er afspraken gemaakt over de natuur van het IJsselmeer en de Waddenzee. Herstel van zoet-zoutovergangen en bepaalde populaties trekvissen zijn daarin belangrijke opgaven. Overal stroomopwaarts in Europa wordt in het kader van die afspraken gewerkt aan de doorgang voor trekvissen. Echter zit het succes in de ontsluiting van de gehele keten. Pas als Nederland de ‘voordeur’ open zet, zijn de maatregelen stroomopwaarts echt effectief. Daarom is het zo belangrijk dat de Afsluitdijk open gaat voor vis. De invloed van de Vismigratierivier zal verder reiken. Het IJsselmeer is namelijk een belangrijke doorgang naar de Friese meren, Weerribben, Vecht en Zuid-Drenthe, Overijsselse en Gelderse beeksystemen en nog verder, de internationale Rijn op. Met een betere visstand is er uiteindelijk ook meer ruimte voor de beroeps- en sportvisser.